ฝุ่นละออง PM 2.5 เรียกได้ว่าเป็นมลพิษทางอากาศอย่างหนึ่ง คือ ฝุ่นละอองที่มีขนาดเล็กกว่า 2.5 ไมครอน เป็นฝุ่นละอองขนาดเล็กมากไม่สามารถมองเห็นได้ด้วยตาเปล่าแต่หากรวมกันในปริมาณมากจะสังเกตเห็นได้ง่ายและเป็นอันตรายต่อสุขภาพ ฝุ่นละออง PM 2.5 เป็นฝุ่นอนุภาคขนาดเล็กมีลักษณะคล้ายหมอกควันที่ลอยอยู่ในชั้นบรรยากาศ เมื่อมีการสูดดมเข้าไปฝุ่นละอองนี้จะเล็ดลอดผ่านเข้าทางจมูกและปาก หากมีปริมาณมากอาจก่อให้เกิดโรคเกี่ยวกับทางเดินหายใจ โรคปอด และโรคหัวใจตามมาได้ทั้งในระยะสั้นและระยะยาว จึงต้องมีการป้องกันด้วยการสวมใส่หน้ากากอนามัยที่ได้มาตรฐานป้องกันฝุ่นละออง PM 2.5 โดยเฉพาะขณะอยู่กลางแจ้ง

สาเหตุที่ก่อให้เกิดฝุ่นละออง PM 2.5

1. การเผาไหม้จากโรงงานอุตสาหกรรมการผลิตหรือการแปรรูปวัตถุดิบ การกลั่นน้ำมัน การหลอมโลหะ เป็นต้น ซึ่งเกิดจากกระบวนการผลิตและการเผาไหม้เชื้อเพลิง ทำให้มีเขม่าควัน ก๊าชไฮโดเจนซัลไฟด์หรือก๊าซไข่เน่า กรดซัลฟูริกหรือกรดกำมะถัน ทำให้มีฝุ่นละอองขนาดเล็กกระจายอยู่ในอากาศ

2. การเผาไหม้จากไฟป่าตามธรรมชาติ มักเกิดขึ้นได้บ่อยในช่วงฤดูร้อน เนื่องจากอากาศแห้ง มีอุณหภูมิสูง และมีลมแรง ทำให้กิ่งไม้เสียดสีกันทำปฏิริยากับแสงแดดจนเกิดเป็นประกายไฟในที่สุด

3. การเผาป่าจากการกระทำของมนุษย์ นิยมเผาทำเป็นทางเดินเข้าป่าเพื่อเก็บหาของป่า หรือเผาเพื่อทำการเกษตรสำหรับกระตุ้นการงอกหรือการแตกใบใหม่ของพืชเศรษฐกิจ

4. การปล่อยควันจากท่อไอเสียของยานพาหนะต่างๆ บนท้องถนน ไม่ว่าจะเป็นรถจักรยายนต์ รถยนต์ รถบรรทุก รถบัส เป็นต้น เกิดจากการเผาไหม้ที่ไม่สมบูรณ์ของเครื่องยนต์ โดยเฉพาะในเมืองใหญ่ที่มีการจราจรหนาแน่น เช่น กรุงเทพฯ เชียงใหม่ ขอนแก่น ทำให้ปล่อยควันเสีย หรือฝุ่นละออง PM 2.5 ออกมาเป็นจำนวนมาก

5. การก่อสร้างสิ่งต่างๆ ภายในประเทศ เนื่องจากประเทศไทยยังคงมีโครงการก่อสร้างสิ่งต่างๆ อย่างต่อเนื่อง เช่น การสร้างและซ่อมแซมพื้นผิวถนน การสร้างรถไฟฟ้า อาคารพาณิชย์ ตลอดจนที่พักอาศัย ทำให้เกิดฝุ่นเป็นจำนวนมากซึ่งเป็นสาเหตุทำให้เกิดปัญหาฝุ่นละออง PM 2.5 ตามมาได้เช่นกัน

6. การเผาขยะ มักเกิดในพื้นที่ห่างไกลชุมชน อาจมีการเผาในเขตพื้นที่ของตนเองหรือในที่โล่งแจ้ง ซึ่งเป็นการเพิ่มควันและฝุ่นพิษในอากาศ

7. กิจกรรมอื่นๆ ที่ก่อให้เกิดฝุ่นละอองได้ เช่น การสูบบุหรี่ จุดธูป หรือการเผากระดาษ เป็นต้น

       หากต้องทำกิจกรรมกลางแจ้งอาจมีการสัมผัสหรือได้สูดดมละอองฝุ่นจำนวนมาก ซึ่งละอองฝุ่นเหล่านั้นอาจเป็นสาเหตุทำให้เกิดฝุ่นละออง PM 2.5 ได้จึงควรป้องกันตัวเองด้วยการใส่หน้ากากอนามัยที่ได้มาตรฐานป้องกันฝุ่น PM 2.5 โดยเฉพาะเป็นประจำทุกครั้ง และพยายามหลีกเลี่ยงกิจกรรมที่ต้องทำนอกบ้านเป็นเวลานานๆ รวมไปถึงควรหลีกเลี่ยงการออกจากบ้านโดยไม่จำเป็น เพื่อป้องกันการเกิดปัญหาด้านสุขภาพที่อาจตามมาในอนาคตได้